Hasan Bello: Enver Hoxha dhe ‘Thesaret e Kombit’

Hasan Bello: Enver Hoxha dhe ‘Thesaret e Kombit’

Enver Hoxha

Në diskursin publik të E. Hoxhës dhe regjimit komunist nuk ka ndodhur asnjëherë që të vlerësohet diçka nga periudha e Zogut. Përkundrazi, arritjet e shtetit komunist krahasoheshin gjithmonë me statistikat dhe situatën ekonomike të monarkisë. Ky nihilizëm u pasqyrua jo vetëm në studimet historiografike, por edhe në ato ekonomike, juridike, letrare dhe shkencore. Por a ka pasur në të vërtetë ndonjë vlerësim E. Hoxha për periudhën e Zogut?  Sigurisht që po!

Në vitet e para të instalimit të regjimit komunist ai dhe i gjithë estabilishmenti, i cili ishte produkt i institucioneve arsimore të kësaj periudhe, u detyrua të përdorte ish-nënpunës të administratës zogiste. Kjo zgjati derisa u kthye brezi i parë i të arsimuarve nga Bashkimi Sovjetik dhe vendet e Kampit Socialist.  Një rast interesant kur E. Hoxha vlerëson një punë që ishte bërë në kohën e Zogut ka të bëjë me një shënim në ditarin e tij sekret në shkurt të 1979. Në fakt kjo është një përqasje mbi një ese që shkrimtari I. Kadare kishte botuar në atë periudhë për ciklin e kreshnikëve, ku ndër të tjera diktatori shkruan: “Neve nuk na duhen parrulla, slogane, ose mbledhje pa bukë në të tilla institucione si ky i folklorit, por dëshirojmë që studiuesit të hyjnë thellë në vëllimet ekzistuese të “Thesareve të Kombit”. Këto vëllime, sipas mendimit tim, kanë një rëndësi të jashtëzakonshme.

Vërtet janë shkruar në kohën e Zogut, por kanë një vlerë të madhe dhe po u fute brenda, humbet në to dhe nuk del dot, po të mos dish të orientohesh, po të mos u futesh në esencë problemeve, por t’i shikosh këto vetëm në sipërfaqe. Kjo ndodh për arsye se ky thesar është i ngatërruar, ai është marrë e hedhur pa kujdes në ato kohë, pa u bërë më parë një klasifikim shkencor i tij, gjë që duhet bërë”.  Me “Thesare të Kombit” E. Hoxha ka parasysh titullin e përbashkët të një cikli botimesh në 15 vëllime me lëndë nga tradita folklorike, etnografike e gjuhësore shqiptare që u shtypën në vitet 1937-1944.

Në fakt ato quheshin “Visaret e Kombit” dhe filluan të botoheshin me rastin e “25 vjetorit të vet-qeverimit” nga Ministria e Arsimit në vitin 1937. Madje, vëllimi II i cili përmbante këngë kreshnikësh dhe legjenda ishte mbledhur e përgatitur për botim nga dy klerikë katolikë At Bernardin Palaj dhe At Donat Kurti, i pari vdiq në burg duke pritur të dilte në gjyq në vitin 1946, ndërsa i dyti në internim në vitin 1983.

SI.E./Shqiptarja.com
Komento

KUJDES! Nuk do të publikohen komente që përmbajnë fjalë të pista, ofendime personale apo etiketime mbi baza fetare, krahinore, seksuale apo që shpërndajnë urrejtje. Në rast shkelje të rëndë të etikës, moderatorët e portalit mund të vendosin të bllokojnë autorin e komentit, të cilit do t'i ndalohet nga ai moment të komentojë te Shqiptarja.com

  • Sondazhi i ditës:
    23 Dhjetor, 23:33

    Opozita proteston duke paralizuar 3 orë Tiranën, si e vlerësoni?



×

Lajmi i fundit

Perëndimi: Vendimet e Parlamentit të Republikës Sërpska kërcënojnë rendin kushtetues të Bosnjës

Perëndimi: Vendimet e Parlamentit të Republikës Sërpska kërcënojnë rendin kushtetues të Bosnjës