Dosje

Nga

Redaksia

Ish-drejtori i Arkivit në Ministrinë e Brendshme, historiani Kastriot Dervishi ka publikuar pasazhin e një dokumenti që tregon për një procesverbal të një mbledhje të fillimit të viteve ’50 në Byronë Politike të PPSH-së.

Nga

Redaksia

Hysen Haxhiaj na sjell përmes kujtimeve të tija,  episode sa komike aq edhe tragjike, atë të humorit të hidhur që arrinin të bënin të burgosurit, madje dhe me pasoja të rënda për ta. Që sot janë një version tjetër i letersis së burgut. 

Nga

Redaksia

Dhëndërri ishte 27 vjeçar e quhej Petrit Merlika, inxhinier elektrik, i diplomuar në Universitetin e Grenoblit, në Francë. Nusja quhej Elena Gjika, 22 vjeçare, që prej një viti profesoreshë e letërsisë, gjuhëve klasike e filozofisë në liceun klasik të Barit

Nga

Redaksia

Në janar mars 1947, ndërsa diskutohej çështja e konfiskimit të pasurive të kundërhstarëve të regjimit dënuar nga gjyqet politike, veç keqadministrimti të kësaj pasurie ngrihej edhe çështja e përvetësimit pa të drejtë të sendeve personale të të arrestuarve. 

Nga

Redaksia

Në kujtim të kësaj ngjarje të dhimbshme publikojmë dorëshkrimin e një prej poezive të Vilson Blloshmit të dhjetorit 1972 si dhe poezinë e tij të famshme Saharaja, të dyja krijime vërtet të rrezikshme për kohën. 

Nga

Redaksia

Nga dhjetori i 1944 deri në janar 1947 pronat që ju merreshin kundërshtarëve politikë me vendime gjyqi, nuk ishin administruar si duhet. Dokumentet dëshmojnë kakofoninë e institucioneve që merrej me dosjet e konfiskimeve...

Nga

Redaksia

“Xha Taqi” ka qenë gjithmonë një mik i familjes sonë. Boboshtari i mençur, që zotëronte pesë gjuhë të huaja, pasi mbaroi me nota të shkëlqyera Liceun e Korçës, nga fundi i viteve 20-të të shekullit XX shkoi në Rumani, ku ka qenë korrespondent i gazetës së rëndësishme “Shqipëria e Re”, e cila botohej në Konstancë.Në fillim të viteve 30-të, u kthye në Shqipëri, ku hapi në qendër të Tiranës – librarinë ARGUS, që u bë shumë shpejt një qendër kulturore – një pikë takimi të shumë intelektualëve shqiptarë. 

Nga

Redaksia

Në vijim të diskutimeve në lidhje me procesverbalin e themelimit të Partisë Komuniste Shqiptare, po rreshtoj disa prova të tjera. Si fillim më duhet të them se kam prova të shumta që e lidhin humbjen e këtij dokumenti me katastrofën ndaj arkivave të shtetit shqiptar që nisi në fundin e vitit 1944, kohë kur komunistët vendosën pushtetin e tyre. Procesverbali, por edhe dokumente të tjera kanë qenë pjesë të praktikës së provave të gjykimit të 203 komunistëve, një proces hetimor që u zhvillua në vitet 1942-1943. 

Nga

Redaksia

Pjesa e dytë e korrespodencës së organeve më të larta të regjimti për të vënën nën kontroll nomadët dhe lypësit. Strategjia e kryeministrisë dhe Ministrisë së brendshme për ti dhënë fund “trazimeve” që iu vinin nga jeta e pakontrolluar e nomadëve dhe e lypësve...

Nga

Redaksia

Durrësi sidomos, Shëngjini, por edhe gjetkë, u bënë herë pas here objektiva të ashpra bombardimesh e luftimesh detare, nga ku popullsia lokale pësoi dëme të rënda.

Nga

Redaksia

Dokumenti që po publikojmë në këtë pjesë të librit është një shkresë zyrtare e vitit 1963, ku Nexhmije Hoxha, në atë kohë Drejtore e Drejtorisë së Arsim Kulturës në aparatin e Komitetit Qëndror të PPSH-së, ia drejton sekretarit të parë të Komitetit të Partisë së rrethit të Shkodrës, Enver Halilit, ku i kërkon të dhëna rreth biografisë së Zef Zorbës. 

Nga

Redaksia

Një korrespodencë e çuditshme shkëmbehej në maj-korrik 1947 mes Ministrisë së Brendshme, Kryeministrisë dhe disa strukturave vendore, për një problem tejet shqetësues sipas tyre, zhdukjen e kriminalitetit që vinte nga rradhët e arixhinjve dhe lypësve  të rrugës në Shqipërinë e pas luftës.

Nga

Redaksia

Kjo foto e cila publikohet për herë të parë, sjell një informacion të vlefshëm për studiuesit e historisë, sa i takon rëndësisë që i jepej propagandës në periudhën e pushtimit dhe regjimit fashist në Shqipëri. Në foto dallohet qartë ky citat në gjuhën italiane:  

Nga

Redaksia

Lista kryesohej nga Leka Zogu, i shpallur kriminel lufte edhe pse ishte vetëm 5 vjeç kur mbaroi lufta… Dokumenti përfshinte edhe shumë persona që atëkohë kishin vdekur…

Nga

Redaksia

Një shkrim i Mustafa Krujës botuar në revistën “PËRPJEKJA SHQIPTARE”  në maj të 1938-ës me titullin “Origjina e popullit shqiptar”, edhe pse i botuar afro 80 vjet më parë ruan një dozë të fortë aktualiteti sa i takon temave të debatit historik që sillen vit pas viti rreth këtij argumenti. 

Nga

Redaksia

Cilët ishin këta Indevropjanë, Thrakë e Ilirë qi po i paraqisim si stërgjyshën të largët, fort të largët të Shqiptarvet? Cila ishte veriga që e lidhte shqipen t’onë të soçme me indevropishten mijvjeçare? 

Nga

Redaksia

Në vitin 1949 SHBA shihte dhe analizonte disavantazhet edhe avantazhet në njohjen e regjimit të Enver Hoxhës, duke u nisur nga bisedat jozyrtare me Behar Shtyllën, ministër shqiptar në Francë. 

Nga

Redaksia

Zef Ndoja, gjatë kohës që në 4 maj 1942 kryhej bastisja e shtëpisë arkivë të PKSH, tentoi të ikte, por disa metra larg shtëpisë u qëllua me armë nga karabinierët, u plagos dhe u arrestua.