Dosje

  • Rose Wilder Lane udhëtoi në Shqipëri në fillim të viteve ’20-të të shekullit të kaluar. Një udhëtare amerikane që shënonte hollësitë e çdo takim, legjendat që dëgjonte, bisedat e thjeshta, filozofinë e jetës së shqipatrëve lart në male.   FOTO
  • Muzeu Ghega ne Austri, një nderim
    për gjeninë dhe veprën e Karl Gegës

    Dita kombëtare e monumenteve të kulturës në Austri (me 25.9.2016), koha e bukur e me temperatura të larta, por edhe deshira ime për të ndjekur gjurmët e gjeniut Karl Gega e për tu njohur me veprat madhore të cilat hapen një epoke të re në ndërtimin e hekurudhave në rang boteror, me bëri që të ngjitesha në lartësitë e krahinës së Breitestein-it , ku gjindet muzeu kushtuar gjeniut me prejardhje shqiptare, Ingjinierit e Arkitektit Karl Gega.

  • Portreti 106 vjeçar me ngjyra i
    një emigranti shqiptar në New York

    Foto bardhë e zi i është nënshtruar një procesi ngjyrosës dhe është është prezantuar bashmë me 15 portrete të tjera emigrantësh nga e gjithë bota për të rrëfyer ngjyrat e vërteta të këtyre kostumeve të rralla…

  • Ndrek Prela, aktori që i dha
    jetë personazhit: Gjysh!…

    Aktori, i teatrit “Migjeni” të Shkodrës, Ndrek Prela interpretoi në skenën teatrore dhe në film. Edhe pse regjisorët e formatuan si “Mjeshtër të roleve të dyta”, ai nuk i përçmoi a nënvlerësoi ata, nuk i kundërshtoi apo i debatoi; i mirëpranoi, i nderoi dhe i respektoi. 

  • Si dështoi plani grek i 1925 për
    të përzënë 5000 çamë nga Greqia 

    Në fund të vitit 1925 opinioni shqiptar u trondit nga përhapja e lajmeve për një plan të frikshëm të Greqisë, e cila në bashkëpunim me Turqinë do të shpërngulnin më forcë 5000 shqiptarë muslimanë nga Greqia.

  • Mit’hat Frashëri, komunizma, një
    kolerë që shkatërron shpirtin e njeriut

    Kjo letër e hapur e Mit’hat Frashërit shkruar në mërgim, me 1 dhjetor 1946, plot një vit pasi komunistët kishin ardhur në pushtet në Shqipëri, ishte një thirrje për të mos i besuar Komunizmit që ai e quan një kolerë që shkatërron shpirtin e njeriut. 

  • Koleksioni arkeologjik i Gjeçovit e
    Ugolinit në ‘Kujtimet’ e At Zef Pllumit

    Kane kaluar nente vjet nga ndarja me At Zef Pllumin, me jetёn e veprёn e tij dhe personalisht e kam ndjere obligim jo tё vogёl pёr tё shkruar disa rradhë për At Zefin, këtë Frat të mrekullueshëm. 

  • Ese/Moikom Zeqo, plagosja e kujtesës

    Në fillim të qershorit (2016), Moikom Zeqo më dërgoi librin me poezi “Plagosja e Kujtesës”. Një vit më parë më kishte dërguar “Miscellanea 10”, për të cilin më thoshte: “ Është libri im i jetës... formuar në 25 vjet, 1990-2015”. Brenda këtyre 25 vjetëve, Moikomi ka shkruar edhe dhjetëra libra, krahës “Miscellanea 10”. Turbull kam ndjerë pse ai më thoshte se 10- ta është Libri i Tij i Jetës. Arsyeja s’mund të jetë koha e gjatë e ngjizjes.

  • Pushtimi italian, koloneli Hill- Ali
    Këlcyrës: Hyr në Shqipëri dhe lufto 

    Shkrimi i gjashtë i ciklit mbi jetën dhe veprimtarinë e Ali Këlcyrës. Ngjarjet e prillit 1939, qasjet politike dhe marrëdhëniet e mëvonshme me komunistët... Ja çfarë i shkroi Ali Këlcyra oficerit të zbulimit politik britanik më 23 shkurt 1945...
     

  • Teza dhe fakte/A ishte kurorëzuar
    Gjergj Kastrioti Skënderbeu, Mbret

    A ishte kurorëzuar Gjergj Kastrioti-Skënderbeu për mbret? Pse disa autorë e cilësojnë princ, e në shumë dokumente merr titullin mbret dhe si ndodhi kurorëzimi mbret nga mbretëresha Elisabetë…  VIDEO

  • Njeriu – Epokë Faik Konica, për 
    europianizimin e kombit shqipta

    Parathënie e librit "Faik Konica, Përlindësi Modern", i cili  përmbledh  shkrimet e viteve 2012-2016 të Fotaq Andreas, të njohura si “Fletore koniciane” me bosht qendror tipiken e Rilindësit Faik Konica: europianizimi dhe moderniteti i kombit shqiptar...

  • Familja Këlcyra i tha jo pushtimit
    grek, ata i djegin sarajet 

    Familje e vendosur me banim në pikë strategjike
    Sarajet Këlcyra, të thirrura më së shumti kështu gjatë perandorisë osmane, gjithë historinë e tyre e kishin vërtetë si të një kështjelle. Këtë mënyrë ekzistence ia jepte vendndodhja e posaçme gjeostrategjike. Ishte ky funksion që pati formuar historinë e saj shtatë shekullore dhe jo familja që e vuri në dorë dhe më pas edhe e rindërtoi.

  • Paraardhësi i Ali Këlcyrës tradhëtoi
    gruan nga Kosova, u burgos përjetë

    Shkrimi i katërt
    Raporti me shkrim për oficerin britanik
    Në 23 shkurt 1945, i ikur nga Shqipëria dhe në bregun e përtejmë italian i izoluar për verifikim në një kamp paraprak grumbullimi për të gjithë refugjatët e luftës që vinin nga Ballkani, Ali Këlcyra u mor në pyetje prej një oficeri të shërbimit të fshehtë britanik.

  • Hana Këlcyra,intrigat në Pallatin
    Mbretëror dhe në familjen Vrioni  

    (Shkrimi i dytë) Gjyshja e gruas së ardhshme të Ali Këlcyrës, Avdije Dudush hanëm Vrionit, ka qene Hedije hanëmi, halla e Ahmet Zogut. Kjo do të thoshte se ishte kushërirë e parë e tij. Ndërkaq nëna e Avdijes qe Afife  hanëm Biçaku. 

  • Ali Këlcyra, i dënuar me vdekje
    nga Ahmet Zogu dhe dy atentate

    Një cikël shkrimesh me rrëfimet e Hana Këlcyrës/ Si e ka parë e bija babain e saj: si prind e qenie njerëzore, si shqiptar si politikan... Por edhe këndvështrime për personazhe të rëndësishëm si Mit’hat Frashëri, Ahmet Zogu, Abaz Ermenji, e deri tek Enver Hoxha...

  • Dokumenti i Sigurimit/Klerikët,lidhje 
    me Vatikanin po krijojnë parti politike

    Informacioni sekret dërguar në komitetin qendror me 29 shtator 1967, ku zbulohet se si ishin survejuar e më pas arrestuar një grup klerikësh katolikë për lidhje agjenturore em vatikanin dhe agjitacion e propagandë...

  • Pjetër Arbnori: Me përkthimet ne
    fitonim vetëm 2 kg sheqer në muaj

    … - Na duhen shpejt dhe me cilësi. Do të punoni në dhoma të veçanta. Askush nuk duhet t’i lexojë, as librat, as dorëshkrimet. Ta kemi prerë, dënoheni. Do të keni racionin e bukës tetëqind gramë, një gjellë pak më të mirë, do të keni sipas normave nga dhjetë lekë në ditë shpërblim dhe nga dy ditë zbritje dënimi në muaj. 

  • Intervista e 2004, Arbnori: Librat
    që përktheva me detyrim në burg

    Kjo intervistë e realizuar me Pjetër Arbnorin dy vite para se ai të ndahej nga jeta në maj të vitit 2004 hedh dritë mbi një prej anëve të errëta të regjimit, shfrytëzimin intelektual të të burgosurve politikë. Veç atyre që i dërguan të thanin këneta a të përfundonin vepra të rëndësishme të indrustrisë e infrastrukturës, regjimi shfrytëzoi sistematikisht edhe forcën intelektuale të tyre, kryesisht në përkthim.Në këtë rrëfim të para 12 vjetëve Arbnori ka dëshmuar pikërisht këtë proces të çuditshëm, pune të detyruar, në izolim të plotë për të sjellë në shqip vepra të autorëve të huaj kryesisht me karakter politik, ekonomik e juridik, të cilët lexoheshin vetëm nga një rreth shumë i ngushtë i drejtuesve të regjimit. E sjellim të plotë këtë rrëfim si dhe disa shënime në formë kujtimesh të Pjetër Arbnorit mbi këtë proces të vështirë pune gjatë viteve të burgut.   

  • Muzeu i Skënderbeut ’77, projekti 2
    mln i vajzës së Hoxhës,  ja detajet 

    Një përshkrim i imtësishëm i projektit fitues të muzeut  të Skënderbeut në Krujë… Ishte fundi i nëntorit 1977. Grupi projektues kishte arritur pas shumë konsultimesh të hartonin një projekt sipas kërkesave të numrit nji të regjimit.

Për lajme të tjera kërkoni në arkiv