Më pas e kam ndjekur me interes të madh kontributin e tij për çështjen e Kosovës dhe në përgjithësi për të drejtat e njeriut dhe të pakicave në Jugosllavinë që po shpërbëhej; por jo vetëm sepse Zheji ka mbuluar Shqipërinë, për atë Radio, edhe në vitet 1990, përfshi edhe periudhën kaotike të vitit 1997.

Ardhja dhe largimi nga kjo botë nuk janë në dorën e askujt. I moçmi uron "Inshallah me radhë", sikur të ekzistonte vërtet një rend që ruan drejtësinë e jetës. Por vdekja nuk njeh radhë. Një prind e sheh fëmijën të ikë, një i ri shuhet para një të moshuari, një i shëndetshëm para një të sëmuri.

Dje vendose të largohesh… pa një fjalë, pa një përqafim, pa një “mirupafshim” të thjeshtë siç e bënim gjithmonë me përplasjen e kokave – si një kod që vetëm ne e kishim.

Kam parë te lëvizja studentore në Serbi te kreativiteti i saj, forca e protestës së padhunshme ato që i kishim në Kosovë me lëvizjen paqësore më 1989 e 1990 në Kosovë. Di mirë se si ndihen studentët, kam qenë njëri prej organizatorëve në atë kohë e në kushte shumë më të vështira, kur policia përdorte armë zjarri. 

Si askush tjetër arrinte të lexonte prapaskenat politike me intuitën e tij, intuitë që i vinte prej shkollimit prej dramaturgu dhe eruditi. Si asnjë tjetër, njihte natyrën politike dhe intrigat e saj, të cilat i përcillte me një elegancë të pashoq në studiot e debatit të varfër politik shqiptar.

E gjithë jeta në të vërtetë vërtitet nën dinamika të panjohura, pyetje pa përgjigje, rastësi fatlume por dhe misterit se cfarë ka përtej. Askush nuk e di cfarë sjell ora e megjithatë gjithkush jeton e mendon sikur ta dijë.

Për mijëra shqiptarë, makina është dashuria e jetës. Madje, shumë prej tyre kalojnë më shumë kohë në lavazh sesa në punë.

Debati i kryeministrit me gjyqësorin ka shumë rëndësi. Ka rëndësi pikë së pari, pasi vetëm debati është mekanizmi që mund të korrigjojë raportet mes pushtetit gjyqësor dhe atij ekzekutiv kur pushtetet e tyre mbivendosen, siç është debati i vlerësimit të akteve zyrtare që lidhen me politikat e qeverisjes.

Po qysh kur Panajot Pano – produkt i fidanishtes së Tiranës – shkoi tek Partizani, fiksimi i tifozëve të Tiranës ka qenë që adoleshentët e formuar në fidanishten e klubit të përfaqësojnë fanellën bardheblu në nivelet më të larta.

Përgjatë vijës bregdetare të Velipojës po ndodh e njëjta garë, çdo lokal e ngre më lart volumin e muzikës që të “dallohet”. Rezultati? Në të njëjtin çast dëgjohen 3–4 këngë, zëra që përplasen mes tyre dhe një eksperiencë akustike e lodhshme si për vizitorët ashtu edhe për banorët.

Referuar 11 majit, mund të thuhet se vota e 2021 tregon një lodhje të reformistëve të moderuar, që nuk kanë pranuar të bëhen pjesë e një loje përplasjeje që nuk i shkon për shtat.

Mes Bashkimi Sovjetik dhe Rusisë së sotme, shumë pak ka ndryshuar. Ndoshta, ka ndryshuar linja ideologjike, por metoda e pushtetit dhe paranoja e dobësive të brendshme mbeten të njëjta.

Shqipëria ka sot monedhën më të fortë në histori, ndoshta që nga koha e Mbretësirë para 100 vitesh, cka favorizon tregtarët që blejnë, më shumë se prodhuesit që shesin dhe kjo politikë duket e qëllimshme.

Kurrë nuk është parë kjo pamundësi që e shoqëron në çdo hap PD-në. Tre muaj pas 11 Majit nuk ka asnjë reflektim për analizë, por nga një status i ish-deputetit Spaho e kupton më së miri arsyen.

Retorika e Doktorit tonë është kryekrejt retorika e një sherrxhiu, përçarësi dhe ngatërrestari të pa përtuar nga mëngjesi në mbrëmje dhe nga mbrëmja në mëngjes me një insistim dhe vullnet diabolik të paparë e të padëgjuar.

Pushteti i Edi Ramës futet në mandatin e katërt të saj me një mazhorancë super të madhe, ndërsa opozita që drejtohet nga Sali Berisha ka shpallur refrenin e protestave.

Gjithmonë në PD ka pasur njerëz që kanë pasur lidhje me PS-në dhe e anasjelltas në PS, por kurrë PD nuk ka qenë më shumë se sa sot një kontingjent mercenarësh në funksion të luftës së klaneve brenda PS.

Mjafton të dëgjosh se si dalin nga selia e PD, një dhe nga një, sejmenët ë Berishës, dhe i sullen SPAK dhe GJKKO, gjithmonë kur goditen rrjetet e krimit të organizuar dhe trafikut drogave brënda dhe jashtë vendit. I sulen SPAK-ut, kreut të tij Altin Dumani, kreut të GJKKO-së, apo dhe strukturave të tjera policore

Krizën, ose më mirë shkatërrimin progresiv të strukturës aktive të opozitës, ku siç e bëri të ditur vetë zoti Spaho, ka gjithnjë e më pak cilësi, pore dhe sasia është në rënie të lirë.

Dhe ajo që po shohim, jo pa dhimbje, është fakti se Berisha dhe PD janë më shumë se të ekzaltuar me atë çfarë ka ndodhur dhe po ndodh, duke e ‘impostuar’ realitetin përmes realitetit të tyre paralel, sikur Trump e Putin më shumë se sa për Ukrainën, po flasin për Shqipërinë, hallin e Berishës që e ka lënë PD plot 16 vite në opozitë, si dhe hallet e tjera të Berishës e familjes së tij!