Dosje

Nga

Redaksia

Në kuadrin e procesit të rishkrimit të historisë Studiuesja Majlinda Peza botoi një artikull në gazetën Shqiptarja.com, ku bëri prezente disa materiale historike që dokumentojnë ngritjen e flamurit në Elbasan dhe shpalljen e pavarësisë në këtë qytet jo në 25 nëntor 1912 që përfaqëson versionin zyrtar të historigrafisë së sotme, por në 28 nëntor 1912. Nxitur nga ky botim dhe për të zbuluar edhe disa fakte të tjera surprizë rreth kësaj ngjarje historike ne zhvilluam me historianen majlinda peza këtë intervistë.

Nga

Redaksia

Zbulohet dokumenti i plotë. Tuk Jakova kërkon zbatimin e udhëzimit në mënyrë konspirative.Porosia: E gjithë puna për spastrimin duhet të bëhet në mënyrë konspirative, të mos shkaktojë alarm të kotë që sjell çmobilizimin e njerëzve në punë nga frika se mos i kap masa e pushimit...

Nga

Redaksia

Ekskluzive/Në fund të vitit 1950 dhe në fillim të vitit 1951, Komiteti Qëndror i PPSH-së po kalonte në filtër të gjithë artistët me të shkuar “të dyshimtë”, të angazhuar kryesisht në Filarmoninë e Shtetit. Vendimi i posaçëm për Komitetinn e Artit dhe Kulturës. Vendimet e dhëna për largimet nga puna dhe për burgosjen e emrave që u konsideruan të rrezikshëm. Ja lista e artistëve.

Nga

Redaksia

Një grup shkresash tepër rezervat të vitit 1951 zbulojnë fillesat e përplasjes së regjimit komunist me sopranon Marie Kraja dhe një varg artistësh të tjerë themelues të artit lirik e instrumental  në Shqipëri, të cilët nji nga nji do t’i zhduknin nga skena e operas dhe baletit.
 

Nga

Redaksia

 Gjatë regjimit komunist gratë ishin viktima të dhunës seksuale sistematike prej atyre që mbroheshin nga pushteti i Partisë: në fshatra, burgje dhe kryeqytet... Ekzistojnë të dhëna arkivore rreth kësaj çështjeje dhe vetë Enver Hoxha u vu në dijeni dhe iu përgjigj ankesave që gratë i drejtuan atij për përdhunime nga anëtarë të Partisë së të gjitha niveleve.

Nga

Redaksia

Ditari personal i Musine Kokalarit nuk është dorëzuar në Muzeun e saj në Gjirokastër, ku janë dorëshkrimet e tjera të saj, thotë biografi Novruz Shehu. Ai shprehet se aty duhet të jetë rrëfyer edhe një histori përdhunimi, që ia ka rrëfyer nipit të saj. 

Nga

Redaksia

Një ngjarje e gushtit 1948, zbulon deri në imtësi se çfarë torturash fizike e mendore bënin shefat e sigurimit në qelitë e hetuesisë. Rasti është i një nëntogeri, efektiv ushtarak, i cili ishte arrestuar befas në Pogradec, me akuzën për vepra armiqësore kundër pushtetit popullor. Dokumenti ekskluziv/Raporti i majorit. "Punonjësit e sigurimit më thanë: Gruan nesër mbrama do ta sjellim këtu dhe ju do t'i mbani kokën, ne..."

Nga

Redaksia

Aty nga mesi i shek. XVIII, afërsisht në vitin 1721 nga fshatrat fushorë rreth liqenit të Shkodrës, sidomos nga dy fshatrat e njohur Ljarje dhe Shestan u shpërngulën mjaft familje shqiptare për t’u vendosur në fshatin Zarë të Dalmacisë. 

Nga

Redaksia

Gjeçovi nuk pati jetë më të gjate se sa tre vëllezërit Frashëri. Nëqoftëse ata “i hëngri” njëri pas tjetrit semundja e shekullit, tuberkulozi, Gjeçovin “e hëngri” plumbi  i shkaut me 14 tetor 1929, këtu në afersi të fshatit Zym.

Nga

Redaksia

Librat që botohen sot nga shkrimtarët shqiptarë e kanë të vështirë të hyjnë në treg. Arsyet janë sajuar nga vetë shkrimtarët, botuesit dhe më tej, me fjalinë standarde ‘nuk shiten libra të mirë në shqip’. Librat e mëdhenj janë shkruar, shkrimtarët e shquar e kanë fituar vendin e tyre në kujtesën tonë kulturore. 

Nga

Redaksia

Dy letra me shkrim dore të Haki Stërmillit, nisur mbretit Zog dhe Nënës Mbretëreshë nga burgu, ku ai vuante dënimin e tij si i burgosur politik, zbulojnë dhe faktojnë një pjesë të jetës dhe veprimtarisë së tij jo shumë të njohur.

Nga

Redaksia

Si u zhdukën pas vitit 1962 gjurmët e dokumentit origjinal të Pavarësisë së 28 nëntorit 1912 dhe cfarë di Kristo Frashëri

Nga

Redaksia

Dokumenti i Pavarësimit shkruhej në shqip dhe në osmanisht e logjika e do dhe është elementare që shkrimi i menduar në osmanisht bëhej që dokumenti të dërgohej në Porta e Lartë e Perandorisë dhe s’ka arsye tjetër, ndaj dhe kërkimi e gjetja nga Alpan do të ishte arkivi turk, me probabilitetin më të madh. Cfarë fshihet pas fotografisë së Lef Nosit

Nga

Redaksia

Për herë të parë vjen imazhi / fotografia e dokumentit të Pavarësisë, ashtu sic nuk është parë ndonjëherë kurrë më parë, si në ditën kur Ai shkruhej atë nëntor 1912, me të vecantën se në trup ka "plagë" të shumta, po që asesi nuk ia ulin vlerën historike. 

Nga

Redaksia

Fishta interesohej per politikë kombtare dhe këte e zhvillonte me sinqeritet, në mënyrë legale, demokratike e prendimore, kurrë partiake.

Nga

Redaksia

Një analizë e Komitetit Qendror të PPSH-së për fillesat letrare të realizmit socialist, veprat e para letrare të pasluftës, krijimi i Lidhjes së SHkrimtarëve dhe qëndrimi ndaj autorëve të padëshiruar si Fishta e Konica...

Nga

Redaksia

Gjeçovi, fryt i françeskanizmit shqiptar, “Lartësi  përulur”, si shprehej Konica, qe mendje e shëndetshme e prirun kah interesa të larmishme shkencore e zemer e dhanun për virtyte  të theksueme fetare e kombtare.

Nga

Redaksia

Nuk ma merrte mendja se në një përmbledhje punimesh shkencore, të botuara më 2014 në Moskë, do të dilte edhe një artikull i përdalë politikisht nga një autore jo ruse.

Nga

Redaksia

Në fondin personal të Migjenit në AQSH ruhet një dosje me krijimtarinë e tij origjinale, e cila mban numrin 1(170).