Në shoqëritë tradicionale përgojimi i të vdekurit ka ekzistuar si prirje e nënkuptuar, veçanërisht kur i ndjeri i përkiste “palës tjetër”: kundërshtar politik, rival familjar apo hasëm në gjak

Prezantimi i tij më së pari si “mysliman” me siguri u rri mirë atyre që përpiqen të kultivojnë te “masat” që politika sociale është naive, që kujdesi shtetëror është “komunist” që drejtësia sociale është “romantizëm” etj, etj. Mamdani si socialist ua prish këtyre “elitave” komoditetin moral.

Vlora, ku Bujar Leskaj është një nga drejtuesit më të vjetër të Patisë Demokratike është territori ku nuk pati një prishje masive strukturash gjatë luftës civile brenda PD-së.

PD dhe Sali Berisha, prej vitit 2013, kanë humbur mbi 7-8 palë zgjedhje përballë Partisë Socialiste dhe Edi Ramës. Dhe nuk është fajtor as qeveria, as Rama, as patronazhistët, dhe as ambasadorët, që ajo parti humbet gjithmonë në zgjedhje të lira.

Që në momentin që Nano u dorëhoq nga kryesia e Partisë Socialiste dhe u largua nga jeta politike në vitin 2005 ai filloi gjithnjë e më shumë të identifikohej me standartet demokratike që kish vendosur në politikën shqiptare e gjithnjë e më pak me korrupsionin dhe veset e qeverive të tij.

Në këto kushte e vetmja pikë e përbashkët e këtij ngazëllim në Shqipëri ngel arma tjetër e Mandanit që u përdor nga vetë ai gjatë fushatës, bile ishte pikë kryesore dhe e kundërshtarëve të tij që ia denonconin si rrezik. Feja.

Dikush mund të thotë se me Kreshnik Spahiun e kam tepruar?! Në fakt Kreshnik Spahiu nga themelimi i AK deri pak muaj para se të hynte në zgjedhjet e 2013 kishte popullaritet të lartë e karizëm të fortë.

Forca e dytë është SPAK. Prokurorët “specialë” dhe gjyqtarët “specialë” janë shndërruar në forcë të pavarur shoqërore (dhe shtetërore) që përpiqen të zbatojnë dy gjëra. Një, të zbatojnë atë që do të duhej ta bënin prokurorët dhe gjyqtarët e përditshmërisë, pra ata “normalë”.

I sulmuar nga një establishment politik jo vetëm i plakur në pamje, por edhe në ide dhe lidership, Mamdani përmbysi të gjitha parashikimet politike të analistëve të përnatshëm në televizionet amerikane.

Shndërrimi i i PD në qendër protestash me pagesë është fundi i iluzionit se në këtë vend ekziston opozitë. Asnjë iluzion nuk ekziston te ndryshimi politik, sepse ska më politikë po biznes.

Rasti i zotit Erion Veliajt është ndoshta më ilustruesi i këtij absurdi institucional. Një kryetar bashkie që ndodhet prej muajsh në paraburgim. U arrestua duke qenë në zyrë, pas një vendimi të marrë në “dhomë këshillimi”, pa praninë e tij apo të avokatit të tij.

Veliaj mund të jetë socialist për aq sa ka qenë realisht komunist Enver Hoxha, por të dy patën nevojë për filozofi politike për të realizuar ëndrrën e pushtetit dhe karrierën politike.

Hetimi për Ballukun dhe Kushtetuesja për Veliajn rrëzojnë spiralen e errët të narrativës që e besojnë njëlloj si armiqtë e shumtë të paditur të kryeministrit, ashtu edhe miqtë e tij të paktë naivë. Sipas këtyre dy ekstremeve, që i bashkon një mit i rremë, Rama kontrollon të gjithë sistemin gjyqësor në Shqipëri.

Hetimi i vrasjeve të 21 janarit, që do të çojë në një process dhe një vendim gjyqësor, ka shumë gjasa që të jetë një gur kilometrik gjyqësor për materien në fjalë, Pra përdorimin e armëve të shtetit për të vrarë qytetarë, të cilët nuk kanë sulmuar me armë policët, gardistët, shtetin etj etj.

Me rrëzimin e shkarkimit antikushtetues të kryebashkiakut të Tiranës, Gjykata Kushtetuese dha një mesazh të qartë: askush, as qeveria, as presidenti, dhe asnjë institucion tjetër, nuk mund të veprojë sipas tekave politike. Vendimet duhet të merren në respekt të ligjit themeltar të shtetit Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë.

Një ish-partizan me origjinë nga familje bejlerësh më ka treguar dikur një histori të tij personale, që e kujtoj sa herë kam dëgjuar premtime politikanësh shqiptarë në këto 35 vjetët e fundit. 

Gjykata Kushtetuese ka zhvilluar një proces shembullor, transparent, me një betejë të pazakontë ligjore dhe debat të hapur, duke rikthyer besimin tek drejtësia dhe duke nderuar misionin e saj themelor kushtetues - që janë liritë dhe të drejtat themelore të qytetarëve.

Në tetë orë transmetim të drejtpërdrejtë në TV u kuptua qartë se kjo është forma e duhur dhe qytetare për Drejtësinë tonë: se ka një kohë për të folur, por ka dhe një kohë për të dëgjuar, se ka një kohë për të kundërshtuar dhe ka një kohë për t’u shpjeguar. Ka një kohë për të respektuar këdo që e mendon totalisht kundër nga njëra palë

Përkimi fatal i dy pamjeve i asaj të Erion Veliajt që ngjitet me pranga në duar në shkallët e Gjykatës Kushtetuese dhe i asaj të Fatos Nanos me pranga në duar në vitin e largët 1993 që na rierdhi në kujtesë këto ditë, na shtyn të bëjmë edhe një paralelizëm tjetër dhe të shohim historinë e këtij tranzicioni me një vështrim dramatik.

Në thelb, Gjykata ka mbrojtur parimin e autonomisë vendore. Vendimi 5 me 3 i Gjykatës tregon se edhe brenda trupës gjyqësore ka pasur debat të fortë, por shumica ka zgjedhur të mbrojë parimin e ndarjes së pushteteve.